මෙන්න පෙර ලිපියේදි අහපු ප්රශ්න ටිකට උත්තර.
- F- අද දවසේ වෛද්ය විද්යාව කොයිතරම් දියුණූ වුවත්, "ඩිමෙන්ෂියාව" සුව කරන ක්රමයක් තවම හඳුනාගෙන නැහැ. නමුත්, ඒ සමඟ එන සමහර රෝග ලක්ෂණ සීමා කිරීමට සහ , ඩිමෙන්ෂියා තත්ත්වය "උග්රවීමේ වේගය" තරමක් සීමා කිරීමට යම් ඖෂධ සහ ප්රතිකාර තිබෙනවා.
- T- ඩිමෙන්ෂියා ලෙස "තනි රෝගයක්" වෙන් කරන්නේ නැහැ. එය ලක්ෂණ ගණනාවක මිශ්රණයක් ඔස්සේ ඇතිවන තත්ත්වයක්. ඒ නිසා ඩිමෙන්ෂියා කියන නම යටතේ තවත් උප වර්ග ගණනාවක් තිබෙනවා. දළ වශයෙන් මේ වෙත්දි 400කට වැඩි ඩිමෙන්ෂියාමේ වර්ග හඳුනාගෙන තිබෙන අතර, අපි හුඟක් අය දන්න, ඇල්සයයිමර් රෝගය, වැස්ක්යුලර් ඩිමෙන්ෂියාව ඒ අතර තිබෙනවා.
- F- ඩිමෙන්ෂියාව, මානසික රෝගයක් ලෙස සැලකෙන්නේ නැහැ.එය මොළයේ ව්යුහීයව සිදුවන වෙනස්වීමක් නිසා ඇතිවන තත්ත්වයක්. නමුත්, ඩිමෙන්ෂියා තත්ත්වය තුල, සමහර මානසික රෝග ලක්ෂණ තිබෙන්නට පුළුවන්.උදා-විශාදයේ ලක්ෂණ වැනි. මේ නිසා ඩිමෙන්ෂියාව සහ මානසික රෝග සමහර අවස්ථා වල වැරදී රෝග විනිශ්චයකට පත්විය හැකි අවස්ථාවක්. ඒ වගේම මානසික රෝග බොහෝමයකට ප්රතිකාර මගින් සුවයක් ලබා ගන්නට පුළුවන්. මේ ළඟින් යන පැටලැවිල්ල නිසා, ඩිමෙන්ෂියාව සහ මානසික රෝග වෙන්කර නියමිත රෝග විශ්නිශ්චය සහ ප්රතිකාර ලබා දීම් අවශ්යතාව තදින්ම ඇතිවෙනවා. ඒ නිසා මෙම තත්ත්වය විනිශ්චයකට ගැනීමේදී මොළය, ස්නායු සහ වියපත් වීමේදි මතුවන තත්ත්ව වලට අදාල වෛද්ය විශේෂඥතා සහිත Neurologist, Psychiatrist , Geriatrician වැනි කණ්ඩායමක විමර්ශණයකින් එය සිදුවෙනවා.
- F-ඇල්සයිමර් යනු, ඩිමෙන්ෂියා තත්ත්වයේ බහුලව දැකිය හැකි අවස්ථාව වන අතර, එය ස්ත්රී පුරුෂ කිසිදු බේදයක් නොමැතිව ඇතිවීමට ඉඩ ඇත. නමුත්, ඇල්සයිමර් තත්ත්වය ඇති කාන්තා සහ පුරුෂ අනුපාතය බැලුවොත්, කාන්තාවන් බහුල බව නම් හඳුනාගන්නට පුළුවන්.
- T- ඔව්, ඩිමෙන්ෂියාවේ වර්ගය, තත්ත්වය සහ අනෙක් පවතින රෝග තත්ත්ව අනුව, අදාල පුද්ගලයාට මානසික අවපීඩනය තත්ත්වයේ ලක්ෂණ පෙන්වන්නට පුළුවන්. එපමණක් නොවේ, අනෙක් අයට නොපෙනෙන දේ පෙනීම( Visaul hallucination) වැනි, වෙනත් මානසික රෝග වලදී මතුවන ලක්ෂණත් ඩිමෙන්ෂියාවේ දී ඇති වන්නට පුළුවන්.
- F-ලංකාවේ ඩිමෙන්ෂියා තත්ත්වය තිබෙනවා. කෙසේ වෙතත්, "සංඛ්යා ලේඛණ" වලින් පෙන්වනවාට වඩා වැඩි ප්රමාණයක් සමාජය තුල "නොදැනුවත්ව" හෝ "නොසැලකිල්ල මත" එසේත් නැත්නම් , එම මානසික ලෙඩක් හෝ "වයසට යන නිසා" එන ලෙස වර්ග කරමින් ප්රතිකාර වෙත යොමු නොවී ඉන්නට පුළුවන්. එතැනදී, ඩිමෙන්ෂියාව පිළිබඳ සමාජයේ ඇති අඩු දැනුම සහ වැරදි වැටහීම් ද හේතු වන්නට ඉඩ තිබෙනවා. බටහිර රටවලට සාපේක්ෂණව සංඛ්යාලේඛණමය ලෙස බැලුවොත් "අඩු" බවක් ඇතත්, දකින අඩුවට වඩා වැඩි විය හැකි බව නම් විශ්වාස කරන්නට පුළුවන්. කෙසේ වෙතත්, ඉදිරියේදී, ලංකාවේ වැඩිහිටි ජනගහණය වැඩි වීමේ ප්රවණතාවය මත සහ දැනුවත් බව වැඩි වීම මත, ඩිමෙන්ෂියා තත්ත්වෙය සමඟ ජීවත්වන්නන් හඳුනාගැනීම වැඩිවීමට ඉඩක් තිබෙනවා.
- F- ඩිමෙන්ෂියා වතත්ත්වය හඳුනාගත් පමණින් "අනිවාර්යෙයන් රෝහල් ගත කර" ප්රතිකාර ගත යුතු වන්නේ නැහැ. එහි මූලික අවස්ථාවන් දැනුවත් සත්කාර කරනන් සිටීනම් නිවසේ සිටම සාත්තු කිරීම් යටතේ රැදෙන්නට පුළුවන්. ඒ වගේම අවශ්ය සෞඛ්ය වෘත්තික පහසුකම් ඇත්නම් (උදා- ප්රජා සෞඛ්යය සේවාව තුල) ඩිමෙන්ෂියාව නිසා රෝහල් ගත කිරීමක් වනවාට වඩා , වියපත් වීම මත මතුවිය හැකි වෙනත් තත්ත්වයකට රෝහල් ගත වීමක් නම් සිදුවන්නට පුළුවන්.
- T-මේ පිළිබඳව කාළයක් තිස්සේ කරමින් පවතින පර්යේෂණ ඔස්සේ, එය "අවදානමක්" බව හඳුනාගන්නව. එයින් කියවෙන්නේ නැහැ "දවසක් නිදි වැරීම" නිසා ඊළඟ දවසේ ඩිමෙන්ෂියා එනවා වගේ අදහසක්. නමුත් කාළයක් තිස්සේ "ලැබිය යුතු නින්ද ප්රමාණය" නොලැබීම තුල අනෙක් සාධකත් එක්ව , ඩිමෙන්ෂියාව ඇති වීමට වැඩි අවදානමක් තිබෙනවා. ඒ නිසා, හොඳ නින්දක් දාල "මොලේ සුද්ද කරගන්න එක" හරිම වැදගත් වේවි.
- F-ඩිමෙන්ෂියාව, වියපත් වීම නිසාම "ඇතිවන" තත්ත්වයක් ලෙස සලකන්නේ නැහැ, එහෙම නැත්නම් "වියපත් වීමේ කොටසක්" ලෙස හඳුනාගන්නේ නැහැ. වයස එකසිය තුනක් වූ ඩිමෙන්ෂියාව නැති සේවාලාභීන් වගේම, වයස තිස් නමයෙදි ඩිමෙන්ෂියාව ආරම්භ වූ පුද්ගලයන් අපේ අත්දැකීම් තුල හමුවෙලා තිබෙනවා.
- F- ඩිමෙන්ෂියා තත්ත්වයේ වර්ගය, මට්ටම අනුව, තම නම පමණක් නොව "තමන්" යන හැඟිම පවා අමතක වෙන අවස්ථා තිබෙනවා.
හරි, එහෙම නම් මේ තමයි උත්තර ටික. ඔබම දැන හඳුනගන්න ඩිමෙන්ෂියාව පිළිබඳ ඔබේ දැනුම් මට්ටම කොහොමද කියල. ...එහෙම කියන්නම බෑ , මොකද මේ ප්රශ්න දහයෙන් ඩිමෙන්ෂියා ගැන දැනුම මැනීම ප්රායෝගික නැහැ. නමුත්
පොඩි අදහසක් හරි එන්න ඇති කියල හිතනවා.
No comments:
Post a Comment